แม่กด

 มาตราแม่ กด คือคำที่ ด เป็นตัวสะกด และคำที่มีเสียงเหมือน ด เป็นตัวสะกดได้แก่คำที่มีตัวสะกดเป็นพยัชนะต่อไปนี้ 

คือ  จ  ฉ  ช  ฌ  ซ  ฎ  ฏ  ฑ  ฒ  ฐ  ด  ต  ถ  ท  ธ  ศ  ษ  ส   อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ตัวสะกดแม่ กด

เพลงมาตราแม่ กด 
(เนื้อร้องตามแบบสามัคคีชุมนุม) 

                                    มาตราสะกดแม่กด                          จงจำให้หมด สิบแปดตัวมี

                          ทั้ง จ ฉ เข้าที                                              กับ ช ช้าง ที่นำ ฌ เฌอ 

                         ซ โซ่ (ฎ) ชฎา (ฏ) ปฏัก                               ช่างงามจริงนัก ฑ มณโฑ 

                        (ฒ) ผู้เฒ่า ฐ ฐานใหญ่โต                             ด เด็กเล็กโก้ เดินโซ (ต) เต่านา 

                        (ท) ทหารแบก (ถ) ถุง และ (ธ) ธง                 ต่างมุ่งหน้าตรงไปที่ ศ ศาลา 

                        ส เสือร้ายอยู่ในพนา                                     ผู้มีเมตตา ษ ฤาษีอยู่ไพร 

                        มาตราตัวสะกดแม่กด                                   สิบแปดทั้งหมดจงจำเอาไว้ 

                        ขอเชิญมาท่องเร็วไว้                                    ไม่พลาดพลั้งไปเป็นคนเก่งเอย 

เพลงมาตราแม่กด
(ทำนองเพลงช้าง) 

                                                           คด มด งด                 รู้จักแม่กดหรือไม่ 

                                                เห็น "ด" สะกดที่ใด                เป็นมาตราไทย แม่กด นะ ๆ 

จำไว้ซิจ๊ะ มีหลายคำ 

                                                พจน์ รถ ยศ                            ก็เป็นมาตราแม่กด 

                                                เหมือน "ด" สะกดทุกคำ          เราต้องจดจำกันให้ดี ๆ 

ลองหาดูซิ มีหลายคำ